| ชื่อการค้า | แพ็คโกร 4 จี | |||||
| ชื่อสามัญ | คาร์แทป ไฮโดรคลอร์ไรด์ (Cartap hydrochloride) | |||||
| เปอร์เซ็นต์สารออกฤทธิ์ | 4% GR | |||||
| กลุ่มสารเคมี | Nereistoxin analogue | |||||
| สารสำคัญ | S,S'-(2-dimethylaminotrimethylene) bis | |||||
| (thiocarbamete) hydrochloride | ||||||
| คุณสมบัติ | ออกฤทธิ์ป้องกันกำจัดเพลี้ยจักจั่นฝ้ายในฝ้าย | |||||
| แมลงศัตรูข้าว หนอนกอ หนอนม้วนใบ | ||||||
| หนอนกอสีชมพู | ||||||
| ความเป็นพิษ | - | |||||
| ข้อเสนอแนะ | ควรใช้สารเคมีด้วยความระมัดระวัง | |||||
| ขนาดบรรจุภัณฑ์ | 15 กก./กระสอบ | |||||
ประโยชน์และวิธีการใช้ |
แหนแดง (Azolla) เป็นเฟิร์นน้ำเล็กๆ
ชนิดหนึ่งเจริญเติบโตลอยอยู่ใต้ผิวน้ำในเขตร้อนและเขตอบอุ่น
โดยจะดำรงชีวิตแบบพึ่งพาอาศัยกันกับสาหร่ายสีเขียวแก้มน้ำเงินที่สามารถตรึง
ไนโตรเจนได้แหนแดงถูกใช้เป็นปุ๋ยในนาข้าว และใช้เป็นอาหารสัตว์เลี้ยง เช่น
สุกร เป็ด และห่าน
เนื่องจากแหนแดงมีโปรตีน ไขมัน และแร่ธาตุต่างๆ เป็นองค์ประกอบอยู่มาก
และมีกรดอะมิโนจำเป็น (essential amino acid)
ในปริมาณที่สูงพอเพียงต่อการเจริญเติบโตของปลา
จึงเหมาะที่จะเลี้ยงปลาในนาข้าวที่มีแหนแดงอยู่ด้วย
ประโยชน์ของแหนแดง :
แหนแดงมีคุณสมบัติเป็นทั้งปุ๋ยพืชสด
และปุ๋ยชีวภาพเนื่องจากในใบของแหนแดงมีสาหร่ายสีเขียวแก้มน้ำเงิน ( blue
green algae ) ชื่อ Anabaena azollae
อาศัยอยู่โดยดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันกับแหนแดงแบบพึ่งพาอาศัยกัน
สามารถตรึงไนโตรเจนจากอากาศได้ความสัมพันธ์นี้
ทำให้แหนแดงกลายเป็นปุ๋ยพืชสดที่สำคัญ
และมีศักยภาพสูงที่สามารถนำมาใช้ในระบบเกษตรพอเพียง
เพื่อร่วมกับการปลูกข้าวทดแทนการใช้ปุ๋ยเคมีไนโตรเจน
นอกจากนี้ยังสามารถลดการเจริญเติบโตของวัชพืชในนาข้าวเป็นอย่างดี
การขยายพันธุ์ ทำได้ 2 วิธี คือ
1. การขยายพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ โดยการแตกหน่อ เมื่อต้นมีการเจริญเติบโตเต็มที่แล้ว
2. การขยายพันธุ์แบบอาศัยเพศ โดยการสร้างสปอร์สืบพันธุ์เพศผู้ และเพศเมีย
สายพันธุ์ของแหนแดง : ที่ใช้ในนาข้าว
1. Azolla filiculoides
2. Azolla pinnata
3. Azolla critata
4. Azolla rubra
5. Azolla nilotica
วิธีการเลี้ยงเพื่อขยายพันธุ์
1. เลี้ยงในบ่อดินโคลน กระถาง และซีเมนต์ (คล้ายกับการเลี้ยงบัว)
2. เลี้ยงในบ่อธรรมชาติ โดยเลี้ยงในกระชัง
3. เลี้ยงในแปลงโดยตรง
การใช้แหนแดงเป็นอาหารสัตว์
การเลี้ยงแหนแดงไม่ยุ่งยากมากนักถ้าทำให้ถูกวิธี
โดยเริ่มแรกจะทำการเลี้ยงเพื่อขยายพันธุ์ก่อนในถังซีเมนต์
หรือกระถางปลูกบัว ทำการใส่ดินประมาณ1/2 ของกระถาง
ใส่ปุ๋ยอินทรีย์หรือปุ๋ยคอกประมาณ 500 กรัมต่อดิน 10 กิโลกรัม
แล้วเติมน้ำให้ทั่วผิวดินประมาณ 10 เซนติเมตร วางไว้ที่ร่มรับแสงประมาณ 50%
อย่าให้อยู่กลางแดด เมื่อแหนแดงเจริญเติบโตเต็มผิวของกระถาง
สามารถนำไปขยายต่อในบ่อดินที่มีระดับน้ำ 10 – 20 เซนติเมตร
เมื่อต้องการใช้ปุ๋ยในนาข้าว จึงนำไปขยายต่อในนาข้าวที่เตรียมก่อนปักดำข้าว
ปล่อยแหนแดงประมาณ 10% ของพื้นที่ แหนแดงจะเจริญเต็มพื้นที่ภายใน 15 – 30
วัน หลังจากทำการคลาดกลบแล้วทำการปักดำข้าวได้ทันที
แหนแดงบางส่วนจะลอยอยู่บนผิวน้ำ
หลังจากปักดำข้าวควรจะปล่อยให้เจริญเติบโตต่อไป
เพราะแหนแดงที่เจริญเติบโตในนาข้าวสามารถเป็นอาหารปลาได้ดีมากเนื่องจากมี
โปรตีนสูง จึงสามารถนำปลากินพืช เช่น ปลานิล ปลาไน ปลาตะเพียน ปล่อยลงไปได้
จะทำให้เกษตรกรมีรายได้เพิ่ม จากปลาที่ปล่อยไป
และมูลปลาในนาข้าวก็เป็นปุ๋ยให้แก่ข้าวเช่นกัน
จึงทำให้เกษตรกรได้ผลผลิตข้าวสูงขึ้น
และให้ปลามากกว่าที่เลี้ยงโดยไม่มีแหนแดง
การใช้แหนแดงในนาข้าว :
1. เตรียมขยายพันธุ์แหนแดงในพื้นที่ 20 -25 ตารางเมตร เพื่อใช้สำหรับพื้นที่เพาะปลูกข้าว 1 ไร่
2. รักษาระดับน้ำในน่าข้าวให้ลึก 5 – 10 เซนติเมตร
3. ใช้แหนแดงในอัตรา 50 – 100 กิโลกรัม/ไร่
ในวันที่ใส่แหนแดงควรมีการใส่ปุ๋ยมูลสัตว์ (มูลไก่)
ที่ให้ธาตุฟอสฟอรัสอัตรา 3 กิโลกรัม/ไร่
4. ใส่ปุ๋ยมูลสัตว์อีกครั้งเมื่อแหนแดงมีอายุ 7 – 10 วัน
แหนแดงต้องการธาตุอาหารหลักเหมือนพืชสีเขียวชนิดอื่นๆ ยกเว้นไนโตรเจน
รวมทั้งต้องการธาตุอาหารรองในการเจริญเติบโตด้วยในดินนาทั่วไปฟอสฟอรัสมี
ความจำเป็นต่อแหนแดงมาก ถ้าปริมาณฟอสฟอรัสในดินต่ำเกินไป
จะส่งผลให้การเจริญเติบโต และปริมาณการตรึงไนโตรเจนลดลง
ผลการวิเคราะห์ปริมาณธาตุอาหารของแหนแดง ( % ต่อกรัมของน้ำหนักแห้ง )
ไนโตรเจน ( % ) ฟอสฟอรัส ( % ) โปแตสเซียม ( % )
ปริมาณไนโตรเจนที่ได้จากแหนแดงแต่ละช่วงอายุ ลักษณะการใช้แหนแดง ปริมาณไนโตรเจน
(กิโลกรัม/ไร่)
1. เลี้ยงก่อนปักดำข้าว 20 วัน แล้วทำการไถ่กลบ
2. เลี้ยงก่อนปักดำข้าว 30 วัน แล้วทำการไถ่กลบ
3. เลี้ยงพร้อมการปักดำข้าว ให้เจริญในแปลงข้าว 20 วัน
4. เลี้ยงพร้อมการปักดำข้าว ให้เจริญในแปลงข้าว 20 วัน
9 – 17
12 – 25
7 – 15
12 – 20
ข้อสังเกต :
1. น้ำเป็นปัจจัยที่สำคัญที่สุดในการเลี้ยงแหนแดง
ระดับน้ำที่ใช้ในการเลี้ยงไม่ควรสูงเกินไป ระดับที่เหมาะสมคือ 10- 30
เซนติเมตร และแหนแดงจะตายเมื่อในนาขาดน้ำ
2.
แหนแดงจะเจริญเติบโตได้ดีน้ำนิ่ง หรือมีกระแสน้ำไหลเป็นเวลาอย่างช้าๆ
บริเวณคลื่นลมจัดจะทำให้แหนแดงแตกกระจายออกจากกัน ทำให้การเจริญเติบโต
และการตรึงไนโตรเจนลดลงอย่างมาก
3. การตรึงไนโตรเจนของ Anabaena azollae สามารถทำได้ดีในสภาพแวดล้อมที่มีไนโตรเจนต่ำ
4. การตรึงไนโตรเจนของ Anabaena azollae จะมีค่าสูงสุดที่อุณหภูมิ 30
องศาเซลเซียส
และจะหยุดกระบวนการตรึงไนโตรเจนในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิสูงกว่า 45
องศาเซลเซียส
